Khi bị vi khuẩn và vi trùng lao tấn công, phổi của người bệnh bị tổn thương gây mệt mỏi, ho dai dẳng, sức đề kháng suy yếu, giảm khả năng miễn dịch, chán ăn, thiếu dinh dưỡng dẫn đến sụt cân. Vì vậy, chú ý cải thiện chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân lao có lợi cho việc nâng cao hiệu quả điều trị và giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Kết hợp với việc điều trị bằng một chế độ dinh dưỡng phù hợp thì bệnh lao sẽ dễ khỏi hơn. Sau đây là những thông tin hữu ích về chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân lao phổi.
Mục lục
Bệnh lao phổi là bệnh lây nhiễm phổ biến nhất
Trong quá trình điều trị; bệnh nhân lao phổi dễ chán ăn do những tác động của bệnh tật và thuốc chữa bệnh. Do đó, ngoài việc dùng thuốc theo phác đồ; người bệnh lao cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao thể trạng và chóng bình phục. Bệnh lao là một loại bệnh truyền nhiễm được gây nên. Bởi vi khuẩn lao Mycobacterium Tuberculosis. Vi khuẩn lao có thể gây bệnh ở bất kỳ bộ phận nào trong cơ thể như phổi; não, xương khớp, ruột… Trong đó bệnh lao phổi là phổ biến nhất. Với tỉ lệ ghi nhận lên đến 80 – 85%. Và là nguồn lây bệnh cho những người xung quanh.
Bệnh nhân lao phổi mức độ nặng có khả năng lây lan cao khi bệnh nhân ho, hắt hơi… Những người xung quanh vô tình hít phải không khí có chứa trực khuẩn lao sẽ bị lây nhiễm. Tuy nhiên, không phải tất cả những ai hít phải trực khuẩn lao đều bị bệnh; mà sẽ do hệ miễn dịch tác động ngăn chặn không cho vi khuẩn phát triển, sinh sôi. Khi hệ thống miễn dịch suy yếu; không có khả năng kháng khuẩn sẽ có nguy cơ phát triển thành bệnh lao. Vậy nên những người mắc bệnh lao phổi nên ăn gì là vấn đề mà nhiều bệnh nhân quan tâm?
Các nguyên tắc dinh dưỡng đối với người bị bệnh lao
Thức ăn trong bữa ăn của người bệnh lao cần đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: đường, đạm, dầu mỡ vitamin và khoáng chất. Bên cạnh đó; ưu tiên cung cấp lượng đường có trong hoa quả để thải độc gan, hạn chế tác dụng phụ của thuốc. Các món ăn cho người bệnh lao phổi cần đa dạng để dễ hấp thu; đầy đủ dưỡng chất, tạo sự kích thích ăn uống bởi người bệnh dễ chán ăn do tác dụng phụ của thuốc điều trị lao phổi. Nên chia nhỏ bữa ăn hằng ngày để người bệnh hấp thu tốt. Và đầy đủ hơn các chất dinh dưỡng cần thiết.
Dinh dưỡng của người bệnh lao phổi cũng cần được tham khảo sự tư vấn của bác sĩ điều trị trực tiếp. Bởi bác sĩ sẽ có những lời khuyên xác thực nhất cho ăn uống kết hợp điều trị bệnh hiệu quả.
- Năng lượng nạp vào tùy theo thể trạng. Tức là phải phù hợp với chỉ số BMI của người bệnh. Nếu người gầy, cần ăn nhiều để đạt được chỉ số BMI trên 18,5. Nếu thể trạng bệnh nhân bình thường thì lượng thức ăn nạp vào không thay đổi.
- Thức ăn trong bữa ăn cần đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: đường, đạm, dầu mỡ vitamin và khoáng chất. Bên cạnh đó ưu tiên cung cấp lượng đường có trong quả chính để thải độc gan; hạn chế tác dụng phụ của thuốc.
- Các món ăn cho người bệnh lao phổi cần đa dạng để dễ hấp thu; đầy đủ dưỡng chất, tạo sự kích thích ăn uống bởi người bệnh dễ chán ăn. Do tác dụng phụ của thuốc điều trị lao phổi.
Thực phẩm người bệnh lao nên sử dụng
Thực phẩm có nhiều vitamin A, E, C
Các loại rau lá tươi có màu xanh đậm, quả chín có màu vàng đỏ như cam, xoài, đu đủ, cà chua, cà rốt chứa nhiều vitamin A, C; gan gia súc vật và gia cầm, thịt đỏ như thịt lợn nạc, thịt bò, cá biển… nhằm tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn, chống ôxy hóa.
Thực phẩm có nhiều vitamin K, B6
Hơn nữa, do người bệnh hấp thu kém, dễ gặp rối loạn tiêu hóa nên khả năng tổng hợp vitamin K giảm, gây trở ngại quá trình đông máu. Vì vậy, cần ăn thực phẩm giàu vitamin K, B6. Các vitamin này có nhiều trong thực phẩm như gan, các loại rau màu xanh đậm. Dùng thuốc điều trị lao thường phải dùng kéo dài (vài tháng) theo phác đồ chống lao, các thuốc này lại làm giảm khả năng hấp thụ vitamin B6 dễ gây viêm dây thần kinh ngoại biên, giảm miễn dịch, do người bệnh nên ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin này như thịt lợn nạc, thịt gà, đậu, đỗ các loại, khoai tây, chuối, súp lơ, ngũ cốc nguyên hạt…
Thực phẩm có nhiều kẽm
Do cơ chế hoạt động của các loại thuốc điều trị lao đã gây nên tình trạng thiếu hụt kẽm ở người bệnh dẫn đến chán ăn, suy giảm hệ miễn dịch. Người bệnh nên chọn thực phẩm giàu kẽm như sò, hến, hàu, cùi dừa già, đậu Hà Lan, đậu tương, củ cải, lòng đỏ trứng gà, thịt lợn nạc… để bổ sung kẽm, tăng cường hệ miễn dịch.
Thực phẩm có nhiều sắt
Nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt ở người bệnh lao rất cao làm giảm sức đề kháng dẫn đến dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, tim mạch… Người bệnh cần ăn những thực phẩm giàu sắt như: mộc nhĩ, nấm hương, đậu nành, lòng đỏ trứng, thịt bò, thịt nạc, gan…